Μουσικό Λονδίνο (β΄ μέρος): Η Ekaterina Semenchuk ερμηνεύει Tchaikovsky στο Wigmore Hall – Tosca στη Βασιλική Όπερα με αλλαγή τενόρου στη δεύτερη πράξη

Η Elena Stikhina ως Floria Tosca (φωτογραφία: The Royal Opera House/ Tristram Kenton)
Ekaterina Semenchuk και Semion Skigin (φωτογραφία: Irina Tuminene)
Ekaterina Semenchuk και Semion Skigin (φωτογραφία: Irina Tuminene)

 

Στο  Wigmore Hall, στις 6/12, παρακολουθήσαμε το θαυμάσιο ρεσιτάλ τραγουδιού της διάσημης Ρωσίδας μεσοφώνου Ekaterina Semenchuk, αφιερωμένο σε έργα αποκλειστικά του κορυφαίου συμπατριώτη της συνθέτη, Piotr Ilyich Tchaikovsky. Επρόκειτο για μία σπάνια ευκαιρία να ακούσουμε τόσα πολλά από τα υπέροχα τραγούδια του συνθέτη, γραμμένα από την εποχή των νεανικών του μέχρι και των ύστατων χρόνων της ζωής του, τα οποία δυστυχώς δεν βρίσκουν συχνά το δρόμο τους στις αίθουσες. H Semenchuk και ο επίσης Ρώσος πιανίστας της, Semion Skigin, έμπειρος στη συνοδεία μεγάλων τραγουδιστών, αποκάλυψαν με ζηλευτή αισθαντικότητα τα εικοσιτέσσερα τραγούδια που κάλυψαν το πρόγραμμα και ακούστηκαν κατά χρονολογική σειρά σύνθεσής τους. Η αστείρευτη μελωδική ομορφιά, η διεισδυτική, άλλοτε νοσταλγική και σε στιγμές αβάσταχτα πικρή μελαγχολία, η τόσο θερμή εναρμόνιση και το εντυπωσιακό συναισθηματικό βάθος των έργων, όπως και οι έξοχοι στίχοι, που εμπνέονται από τη ζωή, τον έρωτα, την αγωνία (λ.χ. Η τρομακτική στιγμή, Op. 28, αρ. 6), τη μοναξιά και τον θάνατο (λ.χ. Θάνατος, Op. 57, αρ. 5), βρήκαν στους δύο καλλιτέχνες τους ιδανικούς ερμηνευτές τους. Η πλούσιων ηχοχρωμάτων, μεστή φωνή και γενναιόδωρη έκφραση της μεσοφώνου, όπως και η πάντα γεμάτο νόημα συνοδεία του πιανίστα, προσέδιδαν υψηλότατες ποιότητες στις ερμηνείες. Εκτός προγράμματος, και αφού είχαμε λάβει μία ερμηνεία αναφοράς του ύστατου όσο και σκοτεινού τραγουδιού ολοκληρωμένου κατά το απολύτως τελευταίο έτος της ζωής του μουσουργού, Πάλι, όπως πριν, μόνος (ρωσ. Снова, как прежде, один), Op. 73, αρ. 6, ακούστηκε το πρώτο σωζόμενο, δίχως αριθμό καταλόγου, τραγούδι του ίδιου, με τίτλο, Η ιδιοφυΐα μου, ο άγγελός μου, ο φίλος μου (ρωσ. Мой гений, мой ангел, мой друг), συνέχισε με  το όλο ρομαντικό αίσθημα τραγούδι, Δεν ήμουν μια λεπίδα χόρτου στο χωράφι; (ρωσ. Я ли в поле да не травушка была?), Op. 47, αρ. 7, και ολοκλήρωσε με το λιγότερο τραγικό, όσο και διάσημο Τσιγάνικο Τραγούδι (ρωσ. Песнь цыганки), Op. 60, αρ. 7.  Μία βραδιά  γεμάτη συγκινητικές στιγμές.

Συνεχίζοντας, στις 8/12, στην Βασιλική Όπερα του Λονδίνου (Royal Opera House, Covent Garden), παρακολουθήσαμε παράσταση της όπερας Tosca του Giacomo Puccini, αριστούργημα το οποίο πολλοί μεγάλοι τραγουδιστές και  τραγουδίστριες του μελοδράματος ενσάρκωσαν στην εν λόγω σπουδαία λυρική σκηνή.

Ας μας επιτραπεί να θυμηθούμε τη «δική μας» κορυφαία σοπράνο Μαρία Κάλλας, η οποία χάρισε την αλησμόνητη ερμηνεία της στο λονδρέζικο κοινό σε παραστάσεις που δόθηκαν στις 21, 24, 27, 30/1/1964 και 1, 5/2/1964: επρόκειτο για τις τελευταίες της εμφανίσεις στο λυρικό αυτό θέατρο. Στις 9/2/1964, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικού gala (Golden Hour TV), από την ίδια λυρική σκηνή, βιντεοσκοπήθηκε η δεύτερη πράξη της εν λόγω όπερας, δίνοντάς μας μια σπάνια ευκαιρία να απολαύσουμε  παράλληλα με το φωνητικό και το υποκριτικό της ταλέντο (είναι γνωστό ότι καίτοι κυκλοφορούν πολλές ηχογραφημένες της ερμηνείες, οι βιντεοσκοπήσεις της είναι δυστυχώς λίγες).

Η Elena Stikhina ως Floria Tosca (φωτογραφία: The Royal Opera House/ Tristram Kenton)
Η Elena Stikhina ως Floria Tosca (φωτογραφία: The Royal Opera House/ Tristram Kenton)

Κατά το πρόσφατο ανέβασμα (επρόκειτο για την πεντακοσιοστή δεκάτη έβδομη παρουσίαση της όπερας στο αγγλικό λυρικό θέατρο), τον ομώνυμο πρωταγωνιστικό ρόλο κράτησε η ανερχόμενη Ρωσίδα υψίφωνος Elena Stikhina, η οποία σημείωνε το ντεμπούτο της εκείνο το βράδυ στο Covent Garden. Το δραματικό της ένστικτο, η καλοδουλεμένη της τεχνική και προφανώς, η ωραία της φωνή, είχαν πολλά να προσφέρουν στον ρόλο. Στην πρώτη πράξη, είδαμε και ακούσαμε ως Mario Cavaradossi τον διαπρεπή Αμερικανό τενόρο Bryan Hymel, την εμφάνιση του οποίου, δεν το κρύβουμε, με μεγάλο ενθουσιασμό αναμέναμε. Μολονότι η μουσικότητα και η γενναιόδωρη προσωπικότητά του ήταν παρούσες εκείνο το βράδυ, η φωνή έδειξε στοιχεία κάμψης, ιδίως στις ψηλές νότες. Όπως ανακοινώθηκε πριν από την έναρξη της δεύτερης πράξης, ένα κρυολόγημα τον ταλαιπωρούσε, με αποτέλεσμα  να μην συνεχίσει και στη θέση του να επιστρατευτεί για τις υπόλοιπες δύο πράξεις του έργου, ο νέος και πολλά υποσχόμενος Βρετανο-ιταλός τενόρος Freddie De Tommaso, που έκανε την ίδια μέρα πρόβες ως Cavaradossi της δεύτερης διανομής. Έτσι, είχαμε την απρόσμενη ευκαιρία,  μολονότι λυπηθήκαμε για την απόσυρση του Hymel, να απολαύσουμε τον ανερχόμενο καλλιτέχνη με φωνή και τεχνική υψηλών προδιαγραφών: τραγούδησε με ιδιωματική έκφραση και θαυμάσια γραμμή, πείθοντας στον ρόλο του τραγικού ήρωα που ενσάρκωνε. Ως  Βαρόνος Scarpia, ο Ρώσος Alexey Markov έπεισε, υπογραμμίζοντας με τέχνη τη μοχθηρή όσο και ύπουλη πλευρά του ρόλου με γεμάτη και επιβλητική φωνή. Στους μικρότερους ρόλους ευχαρίστησαν οι Jeremy White (Νεωκόρος), Hubert Francis (Spoletta), Jihoon Kim (Sciarrone) και John Morrisey (Βοσκός). Στο podium στάθηκε η Ουκρανή αρχιμουσικός, που μόλις το περασμένο καλοκαίρι (25/7) υπήρξε η πρώτη γυναίκα αρχιμουσικός που διηύθυνε στο Φεστιβάλ του Bayreuth (Richard Wagner, Ο Ιπτάμενος Ολλανδός, γερμ. Der fliegende Holländer, BWV 63), αποδίδοντας με ετοιμότητα και προσοχή την παρτιτούρα, δίχως, όμως, πάντα με την απαραίτητη όσο και χαρακτηριστική italianità.  Η χορωδία και η ορχήστρα ερμήνευσαν με τον γνωστό τους άψογο όσο και επαγγελματικό τρόπο, συνεισφέροντας στο υψηλό αποτέλεσμα.

Κριτικός Μουσικής και Θεάτρου, καθηγητής Ανώτερων Θεωρητικών, Σύνθεσης και Πιάνου, πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Κριτικών Μουσικής, Θεάτρου και Χορού, πρόεδρος του Διεθνούς Μουσικού Σωματείου Gina Bachauer, πρόεδρος του Διεθνούς Μουσικού Σωματείου C.V. Alkan - P.J.G. Zimmerman, καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Διαγωνισμού Πιάνου C.V. Alkan - P.J.G. Zimmerman και καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανελλήνιου Μουσικού Διαγωνισμού Μαρίας Χαιρογιώργου-Σιγάρα