Φιλελληνισμός στη Γαλλία

 

 

Στους φιλόξενους χώρους της Γαλλικής Πρεσβείας έλαβε χώρα την Πέμπτη 13 Ιουνίου, μια ιδιαίτερα προσεγμένη εκδήλωση για τον Φιλελληνισμό στην Γαλλία στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 και την επίδρασή του στην μουσική και στις τέχνες, υπό την αιγίδα της αυτού Εξοχότητος του Πρέσβη της Γαλλίας κυρίου Christophe Chantepy.  Ο κύριος Πρέσβης απευθύνθηκε στα ελληνικά στο πολυπληθές ακροατήριο, ευχαριστώντας για την ιδέα και την εκτέλεση, τους συντελεστές. Αναφερόμενος στο κύμα φιλελληνισμού που διέκρινε εκείνη την εποχή τη Γαλλία τόνισε τις ιδιαίτερες σχέσεις φιλίας που συνέδεαν τις δύο χώρες Ελλάδα Γαλλία.

Την κύρια ομιλία έδωσε ο γνωστός Ιατρός-Φιλόσοφος Δρ Φώτης Παπαθανασίου, ο οποίος και λόγω της ιδιότητας του και ενασχόλησής του με την μουσική (συγγραφέας μελετών για τον Βάγκνερ και πρώην πρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής) εστιάστηκε στην επίδραση που είχε το κύμα φιλελληνισμού που αναπτύχθηκε στη Γαλλία και στην Αμερική στη μουσική. Ανέφερε πολύ εύστοχα ότι το πρώτο φιλελληνικό κίνημα ξεκινάει από πολύ παλιά, από την ρωμαϊκή εποχή με εκπρόσωπο τον Κικέρωνα, ο όποιος επισκεπτόμενος την Ελλάδα ανεφώνησε “Nihil Graeciae humanum nihil sanctum”, που σε μετάφραση σημαίνει “τίποτα δεν είναι πιο ανθρώπινο από την Ελλάδα τίποτα πιο ιερό”. Αναφερόμενος δε στην επίδραση που είχε στην μουσική, περιέγραψε με λεπτομέρειες πόσοι και ποιοι γνωστοί (Gounod, Erich Maria von Weber) και μη σύνθετες, συνέθεσαν τραγούδια ακόμη και όπερες για την χειμαζόμενη Ελλάδα, όπως η γνωστή όπερα του Ροσσίνι «Πολιορκία της Κορίνθου» (1826) η εκτέλεση της οποίας σεμνότατά παρεδέχθη ο Δρ. Παπαθανασίου ότι παρουσιάστηκε στην Ελλάδα με δική του πρωτοβουλία από την Εθνική Λυρική Σκηνή και το 2002 σε μια μεγάλη παραγωγή στην ιστορική τοποθεσία του κάστρου της αρχαίας Κορίνθου. Οι μουσικές αυτές παραγωγές που εγίνοντο σε συναθροίσεις σε σπίτια στη Γαλλία του 19ου αιώνα, είχαν σκοπό την συγκέντρωση χρημάτων για υποβοήθηση του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα. Στη συνέχεια ο κύριος Κων/νος Βελέντζας ανέπτυξε την επίδραση του φιλελληνικού κινήματος και στις άλλες τέχνες, δηλ. την ζωγραφική και την κατασκευή χρηστικών αντικειμένων (ωρολογίων, διακοσμητικών αντικειμένων, ακόμη και βεντάλιες). Αναφέρθηκε στον πίνακα του Ευγενίου Ντελακρουά «Η Ελλάδα στις στάχτες  του Μεσολογγίου» και είπε ότι ο πίνακας αυτός συνετάραξε τους φιλέλληνες στην Ευρώπη και δημιούργησε ένα μεγαλύτερο ακόμη κύμα τότε προς βοήθεια του αγωνιζόμενου ελληνικού λαού. Στην ομιλία αυτή ανεφέρθη επίσης η οργάνωση της πρώτης συνωμοτικής προεπαναστατικής ομάδας που έγινε στο Παρίσι από μία αριστοκράτισσα την Ελίζαμπεθ Σενιέ στο hotel με κύριο Έλληνα εκπρόσωπο τον Αθανάσιο Τσακάλωφ. Ο Τσακάλωφ το 1814, παραμονές της πτώσης του μεγάλου Ναπολέοντα, εγκατέλειψε το Παρίσι και μετέφερε τις εμπορικές δραστηριότητές του  στην Οδησσό όπου και ίδρυσε με τον Εμμανουήλ Ξανθό και το Νικολό Σκουφά την Φιλική Εταιρεία (14 Σεπτεμβρίου 1814) η οποία όπως γνωρίζουμε έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στην οργάνωση της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

Στη συνέχεια ο γνωστός βαρύτονος Νίκος Καραγκιαούρης τραγούδησε με μελωδικό αισθαντικό τρόπο και πολύ καλή σκηνική έκφραση και παρουσία τραγούδια μελοποιημένα από μεγάλους σύνθετες, συνοδευόμενος στο πιάνο λίαν επιτυχώς από την νεαρή κυρία Μαρία Παπαπετροπούλου. Το ακροατήριο συνεκινήθη ιδιαίτερα από τους στίχους της ποιήτριας Σαπφούς σε μουσική επένδυση Charles Gounod «σε μια νέα Ελληνίδα», που χειροκροτήθηκε θερμά από τους παριστάμενους.

Για αυτήν δυστυχώς

τις λαμπάδες δεν έχει ανάψει ο Υμεναίος

και οι οδυρόμενες φίλες της

στις λατρεμένες στάχτες της

τα μαλλιά τους στο ψαλίδι δοσμένα

έχουν αφιερώσει τις χρυσές πλεξίδες

Ακολούθησε επίσκεψη στις ευρύχωρες και ιδιαίτερης λαμπρότητας αίθουσες του νεοκλασικού κτιρίου της Γαλλικής Πρεσβείας όπου εξετίθεντο πίνακες, αντικείμενα και βιβλία της αντίστοιχης περιόδου. Η ωραία βραδιά έκλεισε με μπουφέ και δεξίωση και οι προσκεκλημένοι άρχισαν να αποχωρούν ευχαριστώντας τον Πρέσβη για την λαμπρή βραδιά.