Ο διαπρεπής Γερμανός αρχιμουσικός και πιανίστας Christoph Eschenbach (γ. 1940), του οποίου οι συναυλίες και οι υποδειγματικές ηχογραφήσεις εδώ και πολλές δεκαετίες έχουν κερδίσει τις καρδιές κοινού και κριτικών, έχει κατά τα τελευταία χρόνια αναπτύξει μία στενή σχέση συνεργασίας με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (ΚΟΑ). Το γεγονός αυτό θα πρέπει να θεωρηθεί όντως πολύτιμο τόσο για το ελληνικό ορχηστρικό σύνολο όσο και για το εγχώριο φιλόμουσο κοινό, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι ο Eschenbach ανήκει στους μεγάλους γνώστες μουσικούς μίας ηρωικής εποχής/γενιάς, της οποίας οι εκπρόσωποι δυστυχώς ολοένα και λιγοστεύουν. Θα προσθέσουμε εδώ ότι η σταδιοδρομία του είναι πολύπλευρη δίνοντας την ευκαιρία στο διεθνές ακροατήριο να τον θαυμάζει τόσο στο podium κορυφαίων ορχηστρών, όσο και στο πιάνο, συνοδό εξαίρετων λυρικών τραγουδιστών ή μέλος συνόλων μουσικής δωματίου.
Οι συμπράξεις του (ευτυχώς, κάποιες απαθανατισμένες από τη δισκογραφική εταιρεία Deutsche Grammophon) με τον αξέχαστο συμπατριώτη του βαρύτονο Dietrich Fischer-Dieskau (1925-2012) άφησαν εποχή˙ πραγματικά εμβριθείς είναι οι ηχογραφημένες τους ερμηνείες τραγουδιών των Franz Schubert (1897-1828) και Robert Schumann (1810-1856).
Μία από τις αρτιότερες συναυλίες του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών υπήρξε δίχως άλλο εκείνη κατά την οποίαν η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ένωσε τις δυνάμεις της με τον εν λόγω αρχιμουσικό και με τον Κινέζο αστέρα των πλήκτρων Lang Lang (γ. 1982), η οποία δόθηκε σε ένα κατάμεστο Ηρώδειο, στις 15/7.
Στο πρώτο μέρος της συναυλίας ακούστηκε το κοσμαγάπητο Κοντσέρτο για πιάνο, Op. 16, ολοκληρωμένο το 1868 από τον Νορβηγό μουσουργό Edvard Grieg (1843-1907). Η εκτέλεση που λάβαμε ήταν από την αρχή μέχρι το τέλος απολαυστική και υψηλού επιπέδου. Ο γενναιόδωρος, άψογα λαξευμένος ήχος και οι θηριώδεις δακτυλικές ευκολίες του πιανίστα, η ιδιαίτερη και διεισδυτική μουσική σκέψη του μαέστρου, και βεβαίως η καλά προετοιμασμένη ΚΟΑ, πρόθυμη να πραγματοποιήσει τις οδηγίες του τελευταίου, ασφαλώς συνέδραμαν στην επιτυχία της ανάγνωσης. Αναλυτικότερα, ο χειμαρρώδης ρομαντισμός του πρώτου μέρους του έργου, Allegro molto moderato, ο συγκινητικός λυρισμός του δεύτερου μέρους, Adagio, αλλά και η φλογερή ρυθμική ενέργεια του τρίτου μέρους, Allegro moderato molto e marcato- Quasi presto-Andante maestoso, ήρθαν με τέχνη και προσοχή στην επιφάνεια. Ο Eschenbach υπήρξε ένας από τους μεγάλους Μέντορες του πιανίστα όταν ξεκινούσε την καριέρα του και η μουσική ταύτιση των δύο υπήρξε εμφανής και γόνιμη καθ΄ όλη τη διάρκεια της ερμηνείας που πρόσφεραν.
Αξιοσημείωτη ήταν η ευαισθησία που επέδειξε ο Lang Lang κατά το φορμάρισμα των εκτενών μουσικών φράσεων, τόσο των πιο δραματικών όσο και των πιο λυρικών. Αξιοποίησε το θαυμάσιο legato του, το οποίο στα λυρικά περάσματα υπήρξε ιδιαίτερα cantabile. Η «αφήγησή» του προέκυπτε κάθε στιγμή ενδιαφέρουσα δίνοντας στον ακροατή την αίσθηση ότι είχε με σκέψη και προσοχή στη λεπτομέρεια «σκηνοθετήσει» τη συναρπαστική και υφολογικά εύστοχη ερμηνεία του. Εκτός προγράμματος και μετά από τις απολύτως δικαιολογημένες ζωηρές επευφημίες του κοινού, ο ίδιος χάρισε δυο εύληπτου ύφους encores, που του έδωσαν την ευκαιρία να ξεδιπλώσει τη μουσική του ευφράδεια και τη ζηλευτή του δεξιοτεχνική ικανότητα. Αρχικά έπαιξε μία διασκευή για σόλο πιάνο του κινεζικού δημοτικού τραγουδιού με τίτλο, Jasmine Flower (ελλ. Άνθος Γιασεμιού), τη διασκευή του οποίου υπέγραψε ο Γερμανός συνθέτης Peter Schnindler (γ. 1960, σημειώνουμε ότι ο Giacomo Puccini,1858-1924, ενσωμάτωσε το κυρίως μουσικό θέμα του ίδιου τραγουδιού, στην τελευταία του όπερα, Turandot), ενώ μας αποχαιρέτησε με μία ακόμη πιανιστική διασκευή, αυτή τη φορά του γνωστού παιδικού τραγουδιού It’s a Small World των Robert B. και Richard M. Sherman (αντίστοιχα, 1925-2012 και γ. 1928) που συμπεριλαμβάνεται στο σχετικά πρόσφατο album του με τίτλο The Disney Book (Deutsche Grammophon 142731) και αφιερώνεται σε παιδιά κάθε ηλικίας.
Στο δεύτερο μέρος της συναυλίας δέσποσε η Συμφωνία αρ. 4, Op. 36, του Ρώσου συνθέτη Pyotr Ilyich Tchaikovsky (1840-1893), ολοκληρωμένη το 1878 και παρουσιασμένη για πρώτη φορά στη Μόσχα, κατά το ίδιο έτος. Δημιουργήθηκε λίγο μετά από τον αποτυχημένο όσο και σύντομης διάρκειας γάμο του Tchaikovsky με τη μαθήτριά του, Antonina Ivanovna Miliukova (1848-1917). Ο Eschenbach προέτρεψε την ΚΟΑ να αποδώσει με νόημα και βάθος τα τραγικά συναισθήματα του έργου (πρώτο μέρος, Andante sostenuto-Moderato con anima-Moderato assai quasi Andante-Allegro vivo, και τέταρτο μέρος, Finale: Allegro con fuoco), να εξερευνήσει με λεπτότητα το τόσο μελαγχολικό δεύτερο μέρος, Andantino, όπως και με φινέτσα να προσεγγίσει το τρίτο μέρος, Scherzo, κατά το οποίο τα έγχορδα παίζουν pizzicato. Κάποιες σποραδικές τονικές αστάθειες στα πνευστά, δεν ενόχλησαν τη ροή της ανάγνωσης.
Κλείνοντας, θα προσθέσουμε ότι στον ίδιο χώρο και πάντα στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, περίπου δύο εβδομάδες νωρίτερα (29/6), η ΚΟΑ, υπό τη διεύθυνση του αρχιμουσικού της Λουκά Καρυτινού, πρότεινε μία δραματικά φορτισμένη ερμηνεία του μεγαλειώδους Requiem του Giuseppe Verdi (πρώτη παγκόσμια εκτέλεση, 1874). Ο μαέστρος, τα μέλη της ορχήστρας, οι χορωδίες (Χορωδία της ΕΡΤ, Χορωδία Δήμου Αθηναίων και Amadeus Mixed Choir), όσο και το ικανότατο σολιστικό κουαρτέτο, αποτελούμενο από τους Μυρτώ Παπαθανασίου, υψίφωνο (που τελευταία στιγμή επιτυχώς αντικατέστησε την ταχύτατα ανερχόμενη Φινλανδή βαγκνερική υψίφωνο Minna-Liisa Värelä, την οποία ευχόμαστε να ακούσουμε στην Αθήνα με επόμενη ευκαιρία), Rihab Chaieb, μεσόφωνο (απολαύσαμε τη βελούδινη, καλοστημένη και πλούσια σε ποιότητες φωνή της), Barry Banks, τενόρο, και Αλέξανδρο Σταυρακάκη, μπάσο, ανέδειξαν τόσο τον θρησκευτικό όσο και τον έντονα οπερατικό χαρακτήρα του αριστουργήματος αυτού.
