Μετά από πολλούς μήνες απουσίας από τις αίθουσες συναυλιών λόγω της πανδημίας, που ακόμα μας ταλανίζει και δεν γνωρίζουμε έως πότε, ήρθε η στιγμή να απολαύσουμε μερικές πραγματικά αξιόλογες συναυλίες, σε ανοιχτούς χώρους, τις οποίες υποδεχθήκαμε με ακόμη μεγαλύτερη χαρά λόγω της παρατεταμένης στέρησης. Νιώσαμε σαν επιτέλους να ποτιζόταν η γη μετά από μεγάλης διάρκειας ξηρασία.
Κι όντως η πραγματική βροχή δεν έλειψε, δυστυχώς όμως επί του προκειμένου διακόπτοντας στη μέση την πρώτη από τις θερινές συναυλίες που παρακολουθήσαμε. Ο λόγος για τη συναυλία της Ορχήστρας του Φλωρεντινού Μουσικού Μαΐου (Orchestra del Maggio Musicale Fiorentino), υπό τον διάσημο Ινδό αρχιμουσικό Zubin Mehta (γ. 1936), που δόθηκε στις 14 Ιουνίου, στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών από το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με αφορμή τη συμπλήρωση τριάντα ετών από την ίδρυση του τελευταίου.
Το πρόγραμμα ήταν αφιερωμένο αποκλειστικά στον μεγάλο Γερμανό συνθέτη Johannes Brahms (1833-1897). Στο πρώτο μέρος ακούστηκε το δημοφιλές Κοντσέρτο για Βιολί, Op. 77, γραμμένο το 1878 και αφιερωμένο στον θρυλικό βιολονίστα, στενό φίλο και συνεργάτη του συνθέτη, Joseph Joachim (1831-1907). Κατά τη βραδιά του Ηρωδείου, το σολιστικό μέρος κράτησε ο Ισραηλινοαμερικανός βιολονίστας Pinchas Zukerman (γ. 1948), γνωστός στο ευρύτερο κοινό, όπως εξάλλου και ο Mehta, από τις πολυάριθμες ηχογραφήσεις του.
Από την ορχηστρική εισαγωγή, όπως και αργότερα, από την είσοδο του σολίστ, έγινε σαφές ότι θα ακούγαμε μια ερμηνεία βασισμένη στη στέρεη γνώση της παρτιτούρας.
Κατά το πρώτο μέρος, Allegro non troppo, προτιμήθηκε να δοθεί έμφαση στο «non troppo» και λιγότερο στο «allegro», γεγονός που συνετέλεσε στην υιοθέτηση ενός tempo σχετικά αργού και οδήγησε σε μία ερμηνεία που χαρακτηρίστηκε από επική μεγαλοπρέπεια και βαθύ συναίσθημα. Ο ζεστός μεγάλος ήχος του Zukerman και οι γνωστές του τεχνικές ευχέρειες, που ελάχιστα έχουν αλλοιωθεί από τον χρόνο, εντυπωσίαζαν.
Τόσο σε αυτό το μέρος, όσο και στα δύο που ακολούθησαν, Adagio (με υπέροχη συμβολή του oboe της ιταλικής ορχήστρας στο εκτενές solo) και Allegro giocoso, ma non troppo vivace, ο πολύπειρος Mehta προέτρεπε τη θαυμάσια ορχήστρα, να σχηματίσει τις φράσεις με υποδειγματική θέρμη και μεγάλη προσοχή στα ζητούμενα της παρτιτούρας˙ κάθε νότα κέρδιζε σε ουσία. Απέφυγε κάθε ίχνος υπερβολής ή διάθεσης στείρας επίδειξης, στοιχεία που ενίοτε χαρακτηρίζουν τις ερμηνείες ορισμένων αρχιμουσικών της νεότερης γενιάς. Οι μουσικές αρετές που έχουν καλλιεργηθεί μέσω της στενής σχέσης που έχει αναπτύξει κατά την πάροδο των πολλών ετών με την ορχήστρα, η οποία ιδρύθηκε το 1928 από τον αξέχαστο αρχιμουσικό Vittorio Gui (1885-1975), επιβεβαιώθηκαν θριαμβευτικά κατά τη διάρκεια της ερμηνείας (σημειώνουμε ότι ο Mehta κατέχει τη θέση του δια βίου επίτιμου αρχιμουσικού του συνόλου από το 2006).
Δυστυχώς, η βροχή δεν επέτρεψε στην πρόσφατη αθηναϊκή εκτέλεση του έργου να ολοκληρωθεί, με αποτέλεσμα να διακοπεί πριν από τη συμπλήρωση του τρίτου και καταληκτικού μέρους. Πιο συγκεκριμένα, ο μαέστρος σταμάτησε να διευθύνει στο μέτρο 221 αυτού του μέρους, μετά από τις τέσσερις staccati συγχορδίες της ορχήστρας και μόλις πριν από την επανείσοδο του σολίστ, με αποτέλεσμα να μην ακουστούν τα υπόλοιπα εκατόν είκοσι πέντε μέτρα (σημειώνουμε ότι το μέρος ολοκληρώνεται στο μέτρο 347).
Η βροχή συνεχίστηκε και έτσι δεν είχαμε τη χαρά να ακούσουμε ούτε τη Συμφωνία αρ. 2, Op. 73, του ίδιου πάντα συνθέτη, που θα κάλυπτε το δεύτερο μέρος. Ευχή μας είναι στο προσεχές μέλλον να μας δοθεί η ευκαιρία να θαυμάσουμε εκ νέου τον φιλέλληνα Mehta, που εδώ και δεκαετίες επισκέπτεται τακτικά και με αγάπη τη χώρα μας.
