Γράφει η Χριστίνα Λαμπράκη*

Παρακολουθήσαμε στη νέα Εθνική Πινακοθήκη Αλεξάνδρου Σούτσου, την έκθεση «Αναζητώντας την Αθανασία – Η Τέχνη του Πορτραίτου στις συλλογές του Λούβρου», με την οποία εγκαινιάστηκε η εκθεσιακή δραστηριότητα της Πινακοθήκης  αλλά και η αίθουσα  «Ίδρυμα Αντώνιος Κομνηνός», στην οποία διεξάγεται η έκθεση.

Μέσα από περίπου 100 εκθέματα τα οποία ταξίδεψαν από το Παρίσι στην Αθήνα, διανύουμε πάνω από 3000 χρόνια ιστορίας. Ξεκινώντας από την προϊστορική Μεσοποταμία φτάνουμε έως και τον 19^ο αιώνα, όπου οριοθετούνται και τα εκθέματα του Λούβρου.

Η έκθεση έχει διαμορφωθεί θεματικά σε 13 ενότητες με βάση την κοινωνική λειτουργιά του πορτραίτου σε κάθε εποχή και όχι σύμφωνα με την γραμμική ιστορία. Ξεκινώντας από τους προδρόμους των πορτραίτων, που δεν είναι άλλοι από τις μάσκες, οι οποίες συνόδευαν τους νεκρούς στην Αίγυπτο προκειμένου να δαμάσουν το θάνατο, περνάμε στα Φαγιούμ από την περιοχή των Θηβών (της Αιγύπτου) και από εκεί στις προτομές των προσώπων της εξουσίας, για να συναντήσουμε μεταξύ άλλων τον Μέγα Αλέξανδρο  και τον αυτοκράτορα Αδριανό.

Αν και από την έκθεση δεν λείπει καμιά κατηγορία πορτραίτων, αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στα μικροτεχνήματα από πορσελάνη του γαλλικού Μεσαίωνα, όπου συναντάμε το πορτραίτο σε φορητή μορφή, για να θαυμάσουμε τη δεξιοτεχνία αυτών των καλλιτεχνών των εργαστηρίων πορσελάνης και την ικανότητα τους στην απόδοση των λεπτομερειών. Επίσης  ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενότητα με τα πορτραίτα γυναικών της εξουσίας από την εποχή των φαραώ έως τη Μαρία Αντουανέτα και τη Μαντάμ ντε Πομπαντούρ, καθώς είναι από τις λίγες φορές που τους δίνεται ξεχωριστή θέση μέσα σε μια έκθεση. Τέλος στην ενότητα των μεγάλων φιλοσόφων του Διαφωτισμού ο Ντιντερό «συνομιλεί» με την αρχέτυπη προτομή του Ομήρου ενώ το πιστό αντίγραφο του ζωγραφικού έργου του Ζακ Λουί Νταβίντ «Ο Θάνατος του Μάρα», ολοκληρώνει αυτή την ενότητα κάνοντας αναφορά στη Γαλλική Επανάσταση.

Έργα πάνω σε μπρούτζο, πορσελάνη, μάρμαρο και καμβά καλλιτεχνών όπως οι Μποτιτσέλι, Βερονέζε, Γκρέκο, Βελάσκεθ, Ρέμπραντ, Γκόγια, Ρέινολντς, Ντελακρουά, Ένγκρ κα, ολοκληρώνουν αυτή την επιβλητική έκθεση, η οποία  διεξάγεται την ίδια περίοδο που στη γαλλική πρωτεύουσα παρουσιάζεται η επετειακή έκθεση για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση «Παρίσι- Αθήνα, η γέννηση της νεότερης Ελλάδας, 1675-1919» και  αποδεικνύει για ακόμη μια φορά τους παραδοσιακούς δεσμούς ανάμεσα στις δυο χώρες.

Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει την έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη από 1/12/2021-28/03/2022.

Επιμέλεια έκθεσης:

Μουσείο του Λούβρου:  Λυντοβίκ Λωζιέ (Ludovic Laugier), Κομ  Φαμπρ (Come Fabre).

Εθνική πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου: Κατερίνα Ταβαντζή, Επιμελήτρια ΕΠΜΑΣ.

* H Χριστίνα Ν. Λαμπράκη είναι Ιστορικός Τέχνης, απόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης.