Η «Madama Butterfly», όπερα σε τρεις πράξεις, του Giacomo Puccini, σε λιμπρέτο των Giuseppe Giacosa και Luigi Illica, είναι πιθανώς εμπνευσμένη από το έργο «Η κυρία χρυσανθέμων» (1887) του Pierre Lotie (1850-1923), που εξιστορεί την περιπέτεια μιας νεαρής 15 ετών γκέισας, η οποία ηράσθη έναν αξιωματικό του αμερικανικού στόλου που ναυλοχούσε στα νερά του Κόλπου του Ναγκασάκι γύρω στο τέλος του 18ου αιώνα και που θεώρησε ότι ο εικονικός γάμος που τέλεσε αυτός για να την κατακτήσει ήταν πραγματική γαμήλια σχέση. Έτσι, όταν αυτός επανεμφανίζεται μετά από τριετία έχοντας πραγματική σύζυγο Αμερικανίδα (ενώ είχε ήδη αποκτήσει με την γκέισα και ένα παιδί), εκείνη βάζει τέλος στη ζωή της κάνοντας χαρακίρι. Μια άλλη εκδοχή πιθανολογεί ότι το έργο προήλθε από μία σειρά νουβελών που δημοσιεύονταν το 1900 στο περιοδικό Century από τον John Luther Long, αδερφό μιας ιεραποστόλου που διηγείτο περιπέτειες του άντρα της στην Ιαπωνία και που είχε μετατραπεί σε θεατρικό έργο, την παράσταση του οποίου πιθανότατα παρηκολούθησε ο Puccini στο Λονδίνο. Το έργο θεωρείται από τα κορυφαία αριστουργήματα του συνθέτη και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1904, σε δύο πράξεις, στην Σκάλα του Μιλάνου. Λόγω χλιαρής αποδοχής εκ μέρους του κοινού, ο Puccini προέβη σε δραστική επεξεργασία της παρτιτούρας. Η δεύτερη εκδοχή (ακολούθησαν άλλες τρεις, μία το 1906 και δύο το 1907) παρουσιάστηκε το 1904, στη Brescia, με ιδιαίτερη επιτυχία.
Η εκδοχή που ακούσαμε στη Met έχει μία υποβλητική εισαγωγή. Εν πλήρη σιωπή εμφανίζεται η πρωταγωνίστρια και αρχίζοντας η overture μαζεύονται γύρω της μορφές ντυμένες με στολές Νίντζα που ξετυλίγοντας ένα μακρύ ύφασμα, πορφυρό σαν αίμα αρχίζουν να την τυλίγουν. Με αυτό το σκηνικό εύρημα ξεκινά η εισαγωγή και τελειώνει στο finale της τρίτης πράξης με το θάνατο της Butterfly.
Η μουσική του Puccini, πλούσια σε έμπνευση, μοιάζει πολύ με μουσική επένδυση θεατρικού ή κινηματογραφικού έργου. Δεν έχει την δομή της πληθώρας των μελωδιών με τις πολλές άριες, όπως τα έργα των συνθετών του belcanto (Rossini, Donizetti, Bellini, πρώιμος Verdi). Στην πρώτη πράξη υπάρχει μια μελωδία στο καταπληκτικό πράγματι ντουέτο των δύο ερωτευμένων, που επανέρχεται τόσο στη δεύτερη όσο και στην τρίτη πράξη ως απόηχος.
Η σκηνοθεσία της Μet ήταν μοντέρνα με θετικά σημεία των περιβάλλοντα ορίζοντα στο βάθος σε διαφορετικά χρώματα αναλόγως της συναισθηματικής κατάστασης της πρωταγωνίστριας και το συμβαινόντων. Εξαιρετικό ήτανε το εύρημα με τους δύο ερωτευμένους με τα γιαπωνέζικα φαναράκια γύρω τους και τα πεφταστέρια. Το απαραίτητο παιδάκι στην ιστορία του έργου ίσως λόγω ευαισθητοποίησης του αμερικάνικου κοινού (βλέπε και κίνημα Μe toο) αντικαταστάθηκε από μία πολυαρθρωτή κούκλα-αγοράκι. Το σκηνοθετικό αυτό όμως εύρημα ενώ δεν ήταν κακό «σκότωσε» στην κυριολεξία την τρίτη πράξη, που ενώ είναι ένα θεατρικό δράμα με πόνο και λόγια από την Butterfly, που αγγίζουν την καρδιά και την ψυχή κάθε θεατή κάνοντάς τον να δακρύσει, πώς να συμπάσχει κάνεις και να κλάψει όταν η συμπαθέστατη κινέζα πρωταγωνίστρια Hui He (47 ετών και φαινόταν βέβαια η ηλικία της) αγκάλιαζε και φιλούσε χαϊδεύοντας ένα ξύλινο ομοίωμα παιδιού;
Στους ρόλους, η Hui Ηe ως Butterfly έδειξε εξαιρετικό υποκριτικό ταλέντο και η φωνή της στέκεται πολύ καλά (αναφέρουμε απλώς ότι αμέσως μετά ακούσαμε τον ομώνυμο ρόλο από την Κάλλας και αναγκαστικά κανείς κάνει την σύγκριση. Βέβαια η Κάλλας είχε πει ότι προτιμούσε τις όπερες της εποχής του belcanto αντί Puccini, αλλά έχει τραγουδήσει, όπως γνωρίζουμε, τους περισσότερους ρόλους του συνθέτη).
Ο Pinkerton του Bruce Sledge (σημειώνουμε ότι ο εν λόγω τενόρος αντικατέστησε τελευταία στιγμή άλλον συνάδελφό του που ασθένησε), αποδόθηκε με καλλιέπεια φωνητικής έκφρασης, μουσικότητα και καλή άρθρωση. Αλλά βρήκαμε τον Sledge λίγο άκαμπτο σε αντίθεση με τον βαρύτονο Paulo Szot (50 ετών, Βραζιλία), o οποίος εκτός από εξαιρετική φωνή διαθέτει και εξαιρετική θεατρική-σκηνική παρουσία (σημειώνουμε ότι ο Szot έχει πάρει βραβεία ως ηθοποιός σε μιούζικαλ). Η εμφάνιση της επίσημης συζύγου του Pinkerton θα πρέπει να προκάλεσε απορία: πώς ο ερωτύλος αξιωματικός που ξελόγιαζε 15χρονα κοριτσάκια κατέληξε σε μια τόσο τυπική μεσοαστή νοικοκυρούλα!
Ο αρχιμουσικός Pier Giorgio Morandi και η ορχήστρα μας έδειξαν για πολλοστή φορά το επίπεδο του ορχηστρικού συνόλου της Μet.
