Γράφει ο Δρ Ιωάννης Η. Βλάχος

Με το Johann Strauss Ensemble ξεκίνησε η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων στο Mέγαρο Mουσικής. Tο συγκρότημα ξεκίνησε την παρουσίαση έχοντας την παράδοση της βιεννέζικης κουλτούρας στην μουσική και έκτοτε έχει αναρριχηθεί στα υψηλότερα σκαλοπάτια της διεθνούς αναγνώρισης. Είναι δε γνωστό και αγαπητό και από προηγούμενες εμφανίσεις στο ελληνικό κοινό. Από ετών η διεύθυνση έχει περάσει στον αυστραλιανής καταγωγής μαέστρο και βιολονίστα Russell Mc Gregor που με την διπλή του ιδιότητα, πλησιάζει πολύ τα πρότυπα Strauss που ήταν βιολονίστες και συγχρόνως διηύθυναν. Ο συγκεκριμένος έχει κέφι και μπρίο στις εμφανίσεις του και έχει αποκτήσει έναν αέρα παρουσιαστή (Conferancier), που κάνει τις παραστάσεις του συγκροτήματος ακόμη πιο ευχάριστες. Στην εφετινή εμφάνιση συνοδεύτηκαν και από το μπαλέτο Ανώτερης Σχολής Χορού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, που μας έδωσε την ευχάριστη έκπληξη να αποτελείται από νεαρά πλέον (επιτέλους) άτομα που όπως παρακολουθήσαμε τα διακρίνει χάρις κι εκσυγχρονισμός. Την παράσταση πλαισίωσαν με την παρουσία τους, δύο ξεχωριστοί λυρικοί καλλιτέχνες, η υψίφωνος Τζίνα Φωτεινοπούλου και ο εκλεκτός τενόρος Δημήτρης Πακσόγλου (δυστυχώς το λυρικό θέατρο τα τελευταία χρόνια έχει ένδεια τενόρων).
Το πρόγραμμα δεν ακολούθησε την πεπατημένη παρουσιάζοντας για πολλοστή φορά το βάλς «Στον ωραίο γάλαζιο Δούναβη», αλλά παρεξέκλινε σε λιγότερο γνωστά αλλά εξίσου μελωδικά μουσικά κομμάτια, των αδερφών και του πατρός Strauss και του Franz Lehar. Πιο ειδικά στο πρώτο μέρος ήταν εντυπωσιακός ο ρυθμός που έδινε ο μαέστρος-βιολονίστας με τα δοξάρια τον βιολιών να ανεβοκατεβαίνουν όλα μαζί, στον ίδιο ρυθμό και η μελωδία να ακούγεται προερχόμενη από ένα και μόνο όργανο.
Στο 2ο κομμάτι «Wiener Bonbons», βαλς, του Johann Strauss υιού (1825-1899) συμμετείχαν και οι χορευτές της σχολής. Ενώ τα νέα παιδιά, όπως αναφέρθηκε, είχαν συντονισμό στο χορό, οι ενδυμασίες δεν παρέπεμπαν σε βιεννέζικο περιβάλλον (περισσότερο σε Ουγγρικό- μήπως λόγω της παλαιάς αυτοκρατορίας;) και η χορογραφία της εξ Ουκρανίας Iρινα Κολιουμπανκινα, σχεδόν δεν περιείχε χορό βαλς. Καλές είναι οι πιρουέτες και τα ανεβάσματα και οι επιδείξεις αλμάτων αλλά η μουσική είναι βαλς! Χρειάζεται και λίγο χορευτικό βαλς!
Το 3o κομμάτι του Josef Strauss «Γυναικεία καρδιά» (Frauenherz) μια Πόλκα μαζούρκα, είχε όλα τα στοιχεία που παρασύρουν την φαντασία. Στην αρχή η λυρικότητα των κυμάτων που έρχονται και φεύγουν, στη συνέχεια ο δισταγμός μιας νέας και έπειτα το φλογερό ταπεραμέντο μιας ολοκληρωμένης γυναίκας στο φινάλε με τα πνευστά.
Στο 4ο του αδελφού Strauss Eduard η γρήγορη πόλκα είχε πολλά στοιχεία που θύμιζαν Lehar, που ήταν το επόμενο κομμάτι, το 5ο «Κάποιος θα έλθει» που το ερμήνευσε η σοπράνο Τζίνα Φωτεινοπούλου. Η υψίφωνος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις σωστά εκπαιδευμένες λυρικές καλλιτέχνιδες και η φωνή της έχει ενδιαφέρον εύρος. Σ’ αυτό το κομμάτι βέβαια έδειξε ένα δισταγμό στα περάσματα και κυρίως στη διάρκεια στις υψηλές νότες, αλλά ο μαέστρος Mc Gregor την ακολούθησε σωστά και όλα πήγαν κατ’ ευχήν.
Στο 6ο κομμάτι μια γρήγορη πόλκα του Strauss υιού «Leichtes Blut», οι χορευτές εμφανίστηκαν με πιο προσαρμοσμένες στολές (χωριατοπούλες) και οι χορευτικές τους φιγούρες συνοδεύτηκαν και με αρκετό βαλς χορό.
Το τελευταίο 7ο κομμάτι του πρώτου μέρους, ένα βαλς του Josef άρχισε σαν βαλς instand και εξελίχθηκε όπως μια εισαγωγή σε συμφωνικό έργο. Περίφημο κομμάτι μουσικά και ωραία εκτέλεση του λυρικού χαρακτήρα του.
Το β΄ μέρος ξεκίνησε με ένα εμβατήριο του υιού Strauss σπιρτόζικο και χαρούμενο που προκάλεσε το χειροκρότημα του ακροατηρίου.
Το 2ο κομμάτι πάλι του υιού Johann Strauss, βάλς κι αυτή τη φορά, με τη συμμετοχή των χορευτών, είχε καλή ενδυματολογική παρουσία αλλά εξακολουθούσε να ελλείπει το βάλς ως χορός. Είχαμε βήματα μπαλέτου, βήματα τανγκό! ακόμη και συρτάκι!! στο φινάλε, αλλά βαλς όχι.
Στο 3ο κομμάτι του Λέχαρ (1870-1948) ο τενόρος Δημήτρης Πακσόγλου με μεγάλη άνεση έδωσε το πασίγνωστο «Dein ist meine Herz» και κέρδισε το ακροατήριο του.
Στο 4ο του Strauss υιού, μια γρήγορη πόλκα, «Η πολυλογού», ο μαέστρος έκανε μια χαριτωμενιά. Πήρε μια «ροκάνα» και περιφερόμενος στο θέατρο ανάμεσα στο πλήθος των θεατών, για όποιον χρησιμοποιούσε σωστά την ροκάνα (track track track) του δώριζε ένα βιενέζικο Bonbon δημιουργώντας πραγματικά πολύ κέφι.
Στο προ τελευταίο κομμάτι του Erich Kalman (1882-1952) με τους «Χίλιους μικρούς Αγγέλους» η Φωτεινοπούλου και ο Πακσόγλου δημιούργησαν ένα αρμονικό ντουέτο που κατέκτησε το ακροατήριο και προκάλεσε και για τους δύο τους ένα bis. Το τελευταίο 6ο κομμάτι, ένα γρήγορο βαλς του Josef Strauss θύμισε πολύ την 6η συμφωνία του Μπετόβεν με το φλάουτο προ της καταιγίδας που κατέληξε μετά την ένταση σε ένα τρυφερό βαλς.
Το πλήθος διεκδίκησε επίμονα bis και ο μαέστρος συμμετέχοντας στον γενικό ενθουσιασμό έδωσε και ένα, και δύο, και τρία, όπου στο τρίτο το γνωστό «Mars Radetzky» εκτός από το πλήθος που με παλαμάκια συμμετείχε ενεργά στην εκτέλεση του μουσικού μέρους, την ορχήστρα ανέλαβαν να διευθύνουν η Φωτεινοπούλου και ο Πακσόγλου, τῃ ευλογία του μαέστρου και τῃ ανοχή της ορχήστρας, πράγμα βέβαια που προκάλεσε φρενίτιδα ενθουσιασμού στο ακροατήριο και θυμηδία σε μερικούς…

Καλά Χριστούγεννα

Ιωάννης Η. Βλάχος Δρ
Ορθοπαιδικός – Χειρουργός
τ. Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης